دوران قاجار:
نخستین اقلام آماری در 1231 خورشیدی و در اواخر صدارت میرزا آقاخان نوری بوده است. در آن سال جمعیت، تعداد منازل وساختمان های شهر تهران مورد شمارش قرار گرفت. گویا در سال 1238 نیز دستورالعملی جامع در مورد سرشماری نفوس و منابع مالی و اقتصادی از سوی وزارای وقت به حکام ولایات صادر گردید تا شمار جمعیت خانوار، مسکن و میزان دارایی های مردم در کلیه دهات و شهرهای کشور مشخص شود. این دستور به جهت مشکلات فنی انجام نشد تا سرانجام میرزا عبدالغفار نجم الدوله، معلم ریاضی مدرسه دارالفنون، سرشماری از جمعیت شهر تهران را با استفاده از شیوه های جدید انجام داد: این سرشماری بر اساس نقشه شهر که قبلاً به وسیله ی وی تهیه شده بود در مدت 55 روز انجام گردید و اطلاعات آن طی رساله ای با عنوان تشخیص نفوس دارالخلافه منتشر شد. در این سرشماری تهران به پنج محله ارگ، عودلاجان، چال‌میدان، سنگلج و بازار تقسیم‌بندی شده و همه محله‌های خارج از شهر نیز در یک طبقه قرار داده شده بود. بر اساس این سرشماری، جمعیت تهران در 1246 خورشیدی بالغ بر 155736 نفر بوده است که از این تعداد 147256 نفر را افراد غیرنظامی و 8480 نفر را افراد نظامی تشکیل می داده اند. در سرشماری ای که عبدالغفار نجم الدوله انجام داد معلوم شد که حدود 27% جمعیت شهر را افراد کمتر از 15 سال تشکیل می دهند که با توجه به زاد و ولد بی برنامه آن زمان، از مرگ و میر زیاد مخصوصاً در سنین نوجوانی خبر می دهد[1]. این سرشماری همزمان با وزارت اعتضاد السلطنه بر وزارت علوم و معارف، انجام شد.